HELTIE horse gastblog: Wel of niet preventief ontwormen in de winter?
Worm&Co pleit voor maatwerk bij elk paard, als het gaat om wormmanagement. Veel mensen geven elk jaar aan het begin van de winter standaard een zwaardere ontworming met Moxidectine – tegen onder meer rode bloedwormen, lintworm en horzels. HELTIE horse heeft ons gevraagd of dit eigenlijk wel nodig is en hoe je dat kan weten.
“Door het jaar heen standaard elke paar maanden ontwormen is echt onnodig” vertelt Janneke. “Zo’n 74% van de paarden in Nederland wordt onnodig ontwormd. En elke wormenkuur die we onnodig geven, zorgt voor resistentie bij de wormen.” Daarom werkt Worm&Co met mestonderzoek en een uitgebreide vragenlijst, zodat elk individueel paard op maat ontwormd kan worden. Alleen ontwormen op het moment dat het ook écht nodig is dus. Janneke: “Elk paard draagt maagdarmwormen met zich mee. Dat is niet erg. Verschillende soorten parasieten in het paardenlijf zorgen ervoor dat het paard weerstand opbouwt.” Een dip in de weerstand door bijvoorbeeld een verhuizing of stress kan er toe leiden dat de wormpopulatie groeit en er een wormbesmetting ontstaat die behandeling nodig heeft. , vertelt Janneke.
Weerstand tegen wormen
“Het laatste mestonderzoek van het jaar is tussen half oktober en half november. Mestonderzoek is maatwerk. Onze klanten vullen altijd een uitgebreide vragenlijst in, die ons helpt om te bepalen wat het paard nodig heeft paard. We willen bijvoorbeeld weten wanneer het paard voor het laatst ontwormd is, met welk middel, of hij bij jonge paarden staat en of de mest verwijderd wordt uit paddock of weiland. We nemen altijd de leeftijd van het paard, de leefomgeving, zijn dossier en eerdere adviezen mee. Dat alles bij elkaar leidt tot het eindejaarsadvies. Wanneer het betreffende paard bijvoorbeeld niet helemaal fit is of een bepaalde aandoening heeft, zullen we niet snel een breedspectrum wormenkuur adviseren.. Als we bij zo’n minder fit paard een besmetting aantreffen, dan gaan we, in overleg met de eigenaar, kijken wat wenselijk is voor het paard en maken we een plan op maat. Als het nodig is kan je dan in het vroege voorjaar nog een breedspectrum geven maar misschien heeft paard de besmetting dan inmiddels weer zelf opgelost. Dan kan je zien met mestonderzoek en maatwerk.”
Eindejaarskuur voor lintworm en horzels?
Ook de eindejaarskuur baseert Worm&Co dus op onderzoek en dossiervorming. Janneke: “Een zware kuur is niet voor elk paard noodzakelijk. Voor mensen die liever helemaal niet preventief willen ontwormen, bestaat er tegenwoordig een speekseltest voor lintwormen. Dit omdat we lintwormen niet optimaal via mestonderzoek aan kunnen tonen. De meeste paarden dragen geen lintworm bij zich, al zien we in Nederland wel iets meer lintwormenbesmettingen de laatste jaren. Dit komt mede omdat paarden vaker het hele jaar door buiten staan en de kans op een herbesmetting groter is. Maar als het paard negatief is op de lintwormspeekseltest, is dat een aanwijzing dat de zware kuur misschien niet nodig is.” De eindejaarskuur wordt ook vaak gegeven vanwege horzels, die via de eitjes in de vacht bij een paard binnen kunnen komen en niet vindbaar zijn door middel van mestonderzoek. Janneke: “Vooropgesteld, paarden kunnen echt wel ziek worden van horzels. Maar laat je vooral geen angst aanpraten. Het grootste deel van de paarden kan prima zelf een horzelbesmetting oplossen. We zien dan ook steeds meer paardeneigenaren die er voor kiezen niet preventief te ontwormen tegen horzellarven. Veel eigenaren halen de eitjes ook weg, al is dat geen garantie. Je kan altijd wat eitjes over het hoofd zien en als paarden bij elkaar gaan kroelen kan er ook overdracht plaatsvinden. Een breedspectrum kuur werkt tegen horzels, maar lichtere wormenkuren met ivermectine werken óók.”
Maatwerk
Wat doen we nu met een fit paard, dat al een hele tijd geen wormenkuur gehad heeft? Toch maar een standaard eindejaarskuur? Janneke: “Je moet echt alles bij elkaar optellen voordat je kan concluderen dat een eindejaarskuur gewenst is. Dat betekent niet standaard zo’n zware kuur geven, maar elk jaar, op maat voor elk paard, de situatie inschatten. Dat is echt superbelangrijk.” Ze raadt bovendien aan om de eindejaarskuur in principe pas in december of januari te geven. “In de herfst is het vaak nog warm en wisselen de temperaturen steeds. Als paarden in oktober positief testen dan kijken we of het breedspectrum gewenst is. Zo ja, dan ontworm je natuurlijk niet aan het eind van het jaar nogmaals. Maar anders kan je beter wachten tot het echt een beetje winter is. Bij Worm&Co ontvang je altijd een passend advies en reminder wanneer het beste moment is om de eindejaarskuur toe te dienen. Wormanagement is en blijft maatwerk. Niemand wil zijn paard onnodig medicatie geven” besluit Janneke.
